Çanakkale Deniz ve Kara Savaşları'nın 100. yıldönümünde 'Çanakkale Harbi' 100.kez bizimle birlikte. Osmanlı Devleti'nin son büyük zaferi olan savaşta Türk askeri yazdığı kahramanlık destanına rağmen 1.Dünya savaşı sonunda mağlup kabul edilmiş ve buna göre bir muameleye tabi olmuştur. Ne yazık ki bu muamele de böyle sonuçlar doğurmuştur!
Uzun bir çalışmayla Avrupa'dan Avustralya'ya uzanan Çanakkale hatıralarının izini süren Araştırmacı-Yazar Basri Emin Sütlü, yeni çıkan Hatıralarla Çanakkale kitabında çarpıcı bir ayrıntıya yer veriyor.
DİNAMİTLEYİP YILBAŞI HEDİYESİ YAPTILAR
1916'da Şüheda tepesine diktiğimiz Kanlısırt Abidesi ve Seddülbahir Firar Anıtı'nın bulunduğu nokta yani Gelibolu Yarımadası harp sahası Mondros ve Lozan Antlaşması ile İngiliz yönetiminin insafına bırakılır. Böylece ellerini kollarını sallayarak yarımadaya giren İngilizler ilk icraat göstergesi olarak abideyi dinamitle patlatırlar. Bununla yetinmeyen düşmanlar dinamitle patlatılan bu abidelerin parçalarını ise memleketlerine yılbaşı hediyesi olarak gönderirler.
İngilizler savaştaki hezimetin acısını abidelerden çıkarırcasına Kanlısırt, Çataldere, Arıburnu ve Seddülbahir Firar abidelerini yıkarlar!
İşte çarpıcı ve bizi derinden etkileyen olayda yaşananlar;
SIRT HAKİKATEN KANLI BİR TEPE HALİNE GELİR
.jpg)
1915 yılının Ağustos ayında Anzaklar tarafından Suvla Körfezi'nden Kanlısırt'a yapılan çıkarmada kanlı bir çarpışma yaşanır ve cepheyi kaptırmak istemeyen Türk askeri göğsünü siper eder. 2 bin şehidimiz ve 5 bine yakın gazimizin olduğu çarpışmada Kanlısırt hakikaten de kanlı bir sırt haline gelir. Suvla Körfezi çıkarmasından da bir netice alamayan itilaf kuvvetleri Çanakkale'nin geçilemeyeceğini anlayarak Ocak 1916'da yarımadayı terk eder. Kanlısırt'taki bu müthiş kahramanlığın hatırasına Türk askerleri tarafından adeta “Binlerce arkadaşımızı burada şehit verdik ama düşmanı buradan ileriye geçirmedik" denilerek Kanlısırt Şehitler Abidesi dikilir.
Kanlısırt'taki bu Abidenin tam yeri dönemin haritacısı Mehmet Şevki Paşa tarafından işaretlenmiştir.
AVUSTRALYA ARŞİVLERİNDEN ÇIKTI
Kanlısırt Şehitler Abide'sinin fotoğrafı ise Avustralya arşivlerinden çıktı. 1919 yılında, içerisinde meşhur Charles Bean'in de bulunduğu Avustralya Tarih Komisyonu Gelibolu Yarımada’sında oldukça detaylı bir çalışma yapmış. Kanlısırt Şehitler Abide’sinin ortaya çıkan bu fotoğrafı da bu komisyon tarafından çekilmiş ve bu güne ulaştırılmış...
ELLERİNDE KAFATASLARI İLE ANIT ÖNÜNDE ASKERLER
Hemen alttaki bir diğer çarpıcı fotoğraf ise yine Kanlısırt Abidesi'nden... Ellerinde kafatasları ile poz veren askerler, 1920'de abide henüz yıkılmadan bölgeyi ziyarete gelen İngiliz ve Avustralyalı denizcilere ait bir fotoğraf. İşin merak uyandıran yanı ise İngiliz askerlerin elinde bulunan kafataslarının kime ait olduğu! (Kesin bir bilgi olmamakla birlikte kafataslarının Türk askerlerine ait olduğu düşünülüyor)